Công tác quản lý còn hạn chế
Ông Bùi Văn Lâm - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cho biết: Toàn tỉnh có 26 cây đầu dòng, 101 vườn cây đầu dòng gồm: sầu riêng, chôm chôm, xoài, vú sữa, mít, bơ, nhãn đã được công nhận, tập trung tại huyện Chợ Lách, Châu Thành và Bình Đại. 22 vườn dừa mẹ được công nhận, với tổng số 2.628 cây dừa xiêm xanh, xiêm lục, xiêm đỏ, dừa dứa, dừa ta xanh.
Cũng theo ông Lâm, qua hai đợt thanh tra 99 cơ sở sản xuất cây giống trên địa bàn các huyện Chợ Lách, Mỏ Cày Bắc, Giồng Trôm và Châu Thành, có 47 cơ sở không đăng ký kinh doanh; 79 cơ sở không có chứng nhận cây đầu dòng, vườn cây đầu dòng, vườn dừa mẹ. Đa số hộ sản xuất cây giống còn mang tính kinh nghiệm. Người dân tận dụng diện tích đất sẵn có của gia đình để sản xuất cây giống. Trong khi đó, cây mẹ - cây đầu dòng của gia đình chưa được cơ quan có thẩm quyền công nhận hoặc mua mắt ghép của những nhà vườn có sản phẩm nổi tiếng ở địa phương. Các cơ sở kinh doanh không có hợp đồng mua bán nguồn nguyên liệu cây giống, không chứng minh được nguồn gốc cây giống. Một số hộ sản xuất gia đình mang tính chất sản xuất gia công để bán lại cho các thương lái nên không đăng ký giấy phép kinh doanh; sản xuất cây giống mang tính thời vụ trong thời gian ngắn...
Cơ quan chuyên ngành và địa phương thời gian qua tuy có tuyên truyền, vận động, nhắc nhở, kiểm tra nhưng chưa sâu rộng, trong khi đó số hộ sản xuất cây giống quá lớn, khoảng 4.000 hộ. Thời gian qua chưa có sự phân công quản lý của ngành chuyên môn và địa phương, thiếu sự phối hợp và văn bản pháp luật chưa đồng bộ, có văn bản quản lý nhưng chưa có văn bản chế tài.
Thực hiện đồng bộ giải pháp
Ông Bùi Văn Lâm cho biết, ngành đang tham mưu UBND tỉnh ban hành quyết định về việc quản lý giống dừa trên địa bàn tỉnh; giao Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật phối hợp xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra sản xuất, kinh doanh cây giống và xử lý theo quy định của pháp luật. Đồng thời, tổ chức tập huấn và cấp giấy chứng nhận về trồng trọt và bảo vệ thực vật cho các hộ sản xuất, kinh doanh cây giống trên địa bàn tỉnh.
Căn cứ vào các văn bản quy phạm pháp luật, ngành tham mưu trình UBND tỉnh ban hành quy chế phân cấp quản lý quá trình sản xuất, kinh doanh cây giống tại địa phương. Tổ chức quản lý chặt chẽ, khuyến khích và nhân rộng mô hình cây đầu dòng và vườn cây đầu dòng. Khuyến khích các hộ sản xuất cây giống tham gia đăng ký bảo hộ cây giống. Đề nghị UBND các huyện, thành phố tiến hành thống kê, báo cáo danh sách các hộ tham gia sản xuất, kinh doanh cây giống trên địa bàn để đưa vào quản lý theo quy định của pháp luật.
Ngành nông nghiệp tiếp tục tăng cường thanh tra, kiểm tra định kỳ và đột xuất việc chấp hành luật đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh cây giống, nếu có vi phạm, phải xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Tổ chức khảo sát thị trường, xác định nhu cầu trong nước để định hướng, giao kế hoạch cho các tổ hợp tác, hợp tác xã và người dân sản xuất theo nhu cầu thị trường. Các giải pháp này được triển khai thực hiện đồng bộ sẽ nâng cao uy tín cây giống mang thương hiệu Bến Tre.
Giữ uy tín thương hiệu dừa Bến Tre
Riêng đối với việc sản xuất dừa giống tại địa phương, nông dân thực hiện bằng phương pháp nhân giống hữu tính (ươm từ trái giống). Hiện chưa có văn bản quy định quản lý sản xuất, kinh doanh cây giống theo phương pháp hữu tính.
Về dư luận có nhiều người mua trái dừa khô “điếc” về làm giống, Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Văn Mãi đề nghị các cơ sở sản xuất giống từ trái dừa khô điếc nên gắn bảng thông tin cây giống cung cấp cho công trình cây xanh và trồng để lấy cổ hũ dừa, tránh để người mua nhầm lẫn. Bởi cây dừa trồng nhiều năm mới cho trái. Nếu người dân mua nhầm cây dừa giống chất lượng kém sẽ gây hậu quả lớn. Vấn đề này hoàn toàn nằm trong tầm tay, ngành NN&PTNT phối hợp với các địa phương triển khai thực hiện, không nhất thiết phải chờ đợi văn bản pháp luật.
Bí thư Tỉnh ủy Võ Thành Hạo cho rằng, dừa Bến Tre có chất lượng không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn trên thế giới. Không riêng ngành NN&PTNT mà các đoàn thể, từng người dân phải có trách nhiệm giữ uy tín cho giống dừa Bến Tre, không để lẫn lộn trong chọn trái dừa khô chất lượng và trái dừa khô điếc làm giống.
Trần Quốc (ghi)
(baodongkhoi)